Warsztaty językowe

Fundacja „Dzielnica Wzajemnego Szacunku Czterech Wyznań” organizuje warsztaty, w trakcie których uczestnicy poznają podstawy cztrech języków: jidysz, hebrajskiego, starocerkiewnego i łaciny. Oprócz nauki pisania i czytania w poszczególnych językach prowadzący przybliżą uczestnikom historię, literaturę i kulturę każdego z nich. Warsztaty będą trwały 10 godzin dla każdego z języków w 5 blokach po 2 godziny każdy.

ZAPISY EDYCJA JESIEŃ 2024

JĘZYK JIDYSZ

Jidysz (z niem. jüdisch – żydowski) to język Żydów aszkenazyjskich powstały w X-XII w. jako mowa potoczna z połączenia języków germańskich i słowiańskich z dodatkiem słownictwa hebrajskiego, zapisywany literami alfabetu hebrajskiego. Język jidysz jest jedną z wielu odmian żydowskich języków, który wykształcił się w diasporze pod wpływem nieżydowskiego otoczenia.

Jidysz posługiwali się głównie Żydzi Europy Środkowej. W Polsce, szczególnie na Kresach Wschodnich oraz w zachodnich regionach Białorusi, Litwy i Ukrainy, w wielu małych miastach (sztetł) ludność posługująca się językiem jidysz stanowiła znaczną część, nieraz większość mieszkańców.

Liczbę osób obecnie mówiących w jidysz szacuje się na 3-4 miliony, jednakże znających ten język jest na pewno znacznie więcej. Głównie są to Żydzi mieszkający w Stanach Zjednoczonych, Rosji, Białorusi, Ukrainie, Meksyku, Argentynie i Izraelu. Jidysz nadal jest żywym językiem wśród społeczności chasydzkich, mieszkających głównie w Stanach Zjednoczonych i Izraelu.

W 1987 r. język jidysz został włączony przez UNESCO do programu ochrony kultur zagrożonych. Jidysz posiada statut oficjalnego języka w Żydowskim Obwodzie Autonomicznym Federacji Rosyjskiej oraz na terenach zamieszkałych przez mniejszość żydowską na terenach Szwecji i Mołdawii.

Prowadząca

ANNA KAŁUŻNA – pracuje w Katedrze Judaistyki Uniwersytetu Wrocławskiego, jidyszystka, w swojej pracy doktorskiej zajmowała się powojennym teatrem żydowskim na Dolnym Śląsku.

JĘZYK HEBRAJSKI i GREKA

Dziś językiem hebrajskim posługuje się około 8 milionów ludzi na całym świecie. Szacunki nie są pewne, bo ilość Żydów żyjących poza Izraelem i używających języka hebrajskiego jest trudna do określenia. Hebrajski wywodzi się z języka biblijnego. W średniowieczu w użyciu była jedynie jego forma pisana, która dominowała aż do końca XIX wieku, kiedy to za sprawą żydowskiego lingwisty Eliezera ben Jehudy postała współczesna wersja języka hebrajskiego.  Jest to najpopularniejszy język wśród diaspory żydowskiej. Inne języki semickie, takie jak jidysz, którym posługiwali się Żydzi aszkenazyjscy czy landino – powstały z dialektu hiszpańskiego, powoli wymierają. Taki sam los spotyka także dialekty arabski i perski, którymi posługują się Żydzi m.in. w Izraelu, Francji, Iranie, Rosji i Azerbejdżanie.

Prowadzący:

TOMASZ DUDA (Katedra Judaistyki, Uniwersytet Wrocławski) – nauczyciel języka hebrajskiego i języka polskiego, nauczyciel akademicki, popularyzator wiedzy. Ukończył filologię polską na UWr ze specjalizacją historia i kultura Żydów polskich. Od lat w szkołach we Wrocławiu uczy języków: polskiego i hebrajskiego. W Katedrze Judaistyki wykłada „Wprowadzenie do judaizmu” oraz język hebrajski. Przygotowuje i prowadzi warsztaty oraz popularne wykłady otwarte promujące wiedzę.

JĘZYK CERKIEWNOSŁOWIAŃSKI

W ubiegłych latach we współpracy z Parafią  Prawosławną pw. Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy prowadziliśmy warsztaty poświęcone nauce podstaw języka cerkiewnosłowiańskiego. Zajęcia prowadzone były przez wybitnego znawcę i wielbiciela tego języka ks. Stanisława Stracha z Parafii Prawosławnej pw. Narodzenia Przenajświętszej Bogurodzicy.

Warsztaty obejmowały sześć spotkań, podczas których uczestnicy poznawali m.in. historię języka, uczyli się alfabetu, pisania i czytania, poznawali teksty i pieśni liturgiczne. Warsztaty były bezpłatne. Organizatorzy zapewnili wszystkie pomoce naukowe oraz potwierdzali zaświadczenie o udziale w warsztatach.

Prowadzący:

Ks. dr Piotr Nikolski, duchowny prawosławny, urodził się w Moskwie 29.05.1970. . W roku 1997 ukończył studia na Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie w tymże roku otrzymał święcenia kapłańskie.    W roku 2003 obronił pracę doktorską pod tytułem „Tradycja prawosławna w mistyce Zachodu. Św. Jan od Krzyża w świetle tradycji ascetycznej Wschodu”.  Od roku jest proboszczem  2006 parafii św. Mikołaja w  Świdnicy.Głównym kierunkiem zainteresowań naukowych ks. Piotra Nikolskiego są relacje prawosławnej i rzymskokatolickiej tradycji ascetycznych w kontekście dialogu ekumenicznego. Od kilku lat zajmuje się tłumaczeniem prawosławnej literatury ascetycznej na język polski.

Od 2008 jest organizatorem warsztatów malowania ikon w Świdnicy.

Od 2009 naucza języka cerkiewnosłowiańskiego i liturgiki w Szkole Śpiewu i Czytania Liturgicznego w Cieplicach.

 Święci Cyryl i Metody dali Słowianom pismo

Cerkiewnosłowiański to literacki i liturgiczny język używany w cerkwi prawosławnej. Wywodzi się od języka praindoeuropejskiego, na podstawie którego tysiąc lat przed naszą erą zaczęła się formować prasłowiańska grupa etniczno-językowa. Z niej wywodzą się współczesne języki zachodnio słowiańskie (m. in. polski, czeski, słowacki), wschodniosłowiańskie (rosyjski, ukraiński, białoruski) oraz południowosłowiańskie (serbochorwacki, słoweński, bułgarski i macedoński).

W IX wieku na bazie południowosłowiańskiego dialektu sołuńskiego powstał język staro-cerkiewnosłowiański. Ojcami jego piśmiennictwa byli święci Cyryl i Metody, duchowni bizantyńscy, którzy prowadzili misje na Morawach i terenach dzisiejszej południowo-wschodniej Polski. Misja chrystianizacyjna wymagała by do liturgii wprowadzić język nowych wyznawców, w tym przypadku język słowiański. Z upływem czasu w wyniku podziału terenów na oddzielne prowincje zaczęły wyodrębniać się pojedyncze odmiany języka cerkiewnosłowiańskiego. Język ten ograniczał się do roli sakralnej. Do czasu siedemnastowiecznej reformy kościelnej patriarchy Nikona opracowano reguły pisowni oraz zasady gramatyczne, normalizując słowotwórstwo i ujednolicając teksty. Na tej podstawie narodził się nowo-cerkiewnosłowiański, który dziś jest prawosławnym językiem liturgicznym słowiańskich Cerkwi.

Język cerkiewnosłowiański ma wyjątkowe znaczenie dla studiów slawistycznych oraz badań nad językami słowiańskimi. Jest on najstarszą utrwaloną fazą w rozwoju języków słowiańskich.

Dla słowiańskich Cerkwi język cerkiewnosłowiański ma wyjątkowe znaczenie. W sposób nieskażony oddaje treść greckiego oryginału Nowego Testamentu oraz teologiczną myśl Ojców Kościoła. Język ten integruje narody słowiańskie oraz charakteryzuje się głębią duchowości, a swoją estetyką współgra z oprawą prawosławnych nabożeństw.

    Modlitwa Ojcze Nasz w języku cerkiewnosłowiańskim

JĘZYK ŁACIŃSKI

Język łaciński jest najnowszym w naszej ofercie warsztatów. 

Łacina ukształtowała się prawdopodobnie w 2 tysiącleciu przed naszą erą i była ojczystym językiem Rzymian. Do XVIII wieku była powszechnie używana do komunikacji w Europie, wykorzystywano jej w nauce, kulturze i sztuce. Liturgię Kościoła katolickiego sprawowano niemal wyłącznie w języku łacińskim aż do Soboru Watykańskiego II. 

Prowadzący: 

Język łaciński – Krzysztof Banaszak. Lektor języka łacińskiego, uczy się go od jedenastu lat, wykształcenie zdobywał początkowo samemu, a następnie na wrocławskich uczelniach. Zwolennik nowoczesnych metod nauczania języków nowożytnych, wykorzystujących kluczowe kompetencje językowe: czytanie, mówienie, pisanie i słuchanie. Uczestnik kursów łaciny żywej Schola Aestiva Posnaniensis i konferencji Optimi Magistri, organizowanych przez Polskie Towarzystwo Filologiczne i Stowarzyszenie L.V.P.A. Pomimo stykania się z językiem głównie na uczelni, preferuje spotkania po łacinie wieczorem i przy kawie.

Dodaj komentarz