Ekumeniczne Spotkania Noworoczne to od czternastu lat ważne wydarzenie artystyczne na kulturalnej mapie Wrocławia. Tym bardziej w tym roku, kiedy stolica Dolnego Śląska świętuje tytuł „Europejskiej Stolicy Kultury – 2016”. Stowarzyszenie Prawosławne im. Świętych Apostołów Piotra i Pawła i tym razem nie zawiodło, organizując
w dniu 10 stycznia 2016 roku Spotkanie Noworoczne dla ok. 400 miłośników kolęd wykonywanych różnych tradycjach.
Tradycja tych Spotkań jest zaiste niezwykła, choć rzadko wypadają one… dokładnie 13 stycznia. Jak co roku i tym razem, gościny udzielił J.M. Rektor Uniwersytetu Wrocławskiego prof. dr hab. Marek Bojarski, przez co koncert mógł odbyć się w przepięknej barokowej Auli Leopoldina. Dla Stowarzyszenia Prawosławnego – organizatora Spotkań Noworocznych wg kalendarza juliańskiego to z jednej strony szczególna okazja do promocji, obecnej na Dolnym Śląsku, tradycji prawosławnej, a z drugiej, to okazja do promocji chórów wykonujących kolędy w różnych tradycjach chrześcijańskich. Specyfiką tych Spotkań, także ich unikalnością, w skali nie tylko lokalnej, jest stała obecność na nich tradycji żydowskiej, która od wieków jest obecna we Wrocławiu – Mieście Spotkań.
Formuła Spotkań od lat jest niezmienna. Jest to swego rodzaju tradycja tych niezwykłych koncertów. Wśród zaproszonych gości są nie tylko hierarchowie kościołów chrześcijańskich obecnych we Wrocławiu i gminy wyznaniowej żydowskiej, ale także władze państwowe i samorządowe województwa dolnośląskiego i m. Wrocławia, rektorzy wyższych uczelni, konsulowie honorowi różnych państw, przedstawiciele służb mundurowych, organizacji pozarządowych, ludzie edukacji, kultury oraz przedstawiciele mniejszości narodowych.
Witając zebranych gości i występujących artystów organizatorka wszystkich Spotkań Noworocznych pani Lubomiła Rydzanicz, na co dzień przewodnicząca Stowarzyszenia Prawosławnego, odniosła się zarówno do tradycji juliańskiej Nowego Roku, jak i szczególnego miejsca, jakim jest Wrocław – „…Oby w 2016 roku nie zabrakło szacunku dla drugiego człowieka, bezpieczeństwa i pokoju na świecie, czego życzymy sobie jako wrocławianie i przedstawiciele Dzielnicy Wzajemnego Szacunku Czterech Wyznań, którą tworzą katolicy, prawosławni, ewangelicy i wyznawcy judaizmu”.
Jako pierwszy z hierarchów składał życzenia Gospodarz Spotkań – Jego Ekscelencja Najprzewielebniejszy Jeremiasz Prawosławny Arcybiskup Wrocławski i Szczeciński. Były to życzenia spokoju oraz wszelkiej pomyślności dla Miasta i jego mieszkańców w Nowym Roku 2016. Do Jego życzeń dołączyli się: J.E. abp. Józef Kupny Metropolita Wrocławski, J.E. bp Waldemar Pytel Ordynariusz Diecezji Wrocławskiej Kościoła Luterańskiego, J.M. prof. dr hab. Adam Jezierski Prorektor Uniwersytetu Wrocławskiego, Ewa Mańkowska, Wicemarszałek Województwa Dolnośląskiego oraz Adam Grehl, Wiceprezydent Wrocławia. Życzenia noworoczne składane z tej okazji są zawsze pełne ciepła i szczególnej troski o nadchodzącą przyszłość, w którą wchodzimy wraz z nastaniem Nowego Roku.
Część oficjalna nie trwała na szczęście zbyt długo i rozpoczął się koncert kolęd, który poprowadziła Pani Maria Zawartko. Zaproszenie do występu w tym szczególnym dniu jest dla wszystkich artystów niezwykłym przeżyciem. Stowarzyszenie Prawosławne zapewnia, że od początku Spotkań Noworocznych żaden chór czy solista nie odmówił występu, jeśli tylko nie było kolizji z ich terminem. Mimo (naprawdę) skromnych honorariów w salach Uniwersytetu Wrocławskiego (w Auli Leopoldina lub w Oratorium Marianum) występowały zarówno chóry zawodowe, jak amatorskie czy dziecięce. Są wrocławskie chóry, które w Koncertach Noworocznych występowały wielokrotnie, jak choćby Oktoich pod dyrekcją ks. Grzegorza Cebulskiego, Cantores Minores Wratislavienses pod dyrekcją Piotra Karpety, chór Capella Ecumenica z dyrygentem Adamem Rajczybą, czy Chór Synagogi Pod Białym Bocianem pod dyrekcją Stanisława Michała Rybarczyka. Są jednak też takie, które są powoływane ad hoc, wyłącznie w celu zaśpiewania kolęd w tym szczególnym dniu. To właśnie w różnorodności chórów i ich tradycji śpiewu tkwi tajemnica niezwykłości Spotkań. W poprzednich edycjach koncertu, kiedy Stowarzyszeniu udało się otrzymać hojniejszą dotację, występowały chóry zawodowe naprawdę z odległych krańców Polski. W tym roku dominowały chóry wrocławskie, co jednak w najmniejszym stopniu nie obniżyło wysokich standardów wykonania. Dla gości Spotkań obecnych w Auli wiele utworów było całkowicie nieznanych, jak choćby wykonane przez wrocławskich Cantorów kolędy ze zbiorów księcia legnicko-brzeskiego Jerzego Rudolfa tj.: Burck J., a Nun ist es zeit, Molinaro S., Hodie Christus, Fritsch Th., Jesu nu sei gepreiset i Bianciardi Surgite pastores. Po pięknych kolędach w wykonaniu chóru XVII LO im. Agnieszki Osieckiej we Wrocławiu, którym dyrygowała Magdalena Lipska wystąpił Chór Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych im. gen. Tadeusza Kościuszki pod dyrygentem Maciejem Wojciechowskim. Artyści wykonali wiązankę czterech kolęd w tradycji rzymsko-katolickiej i prawosławnej. Jak napisali na swojej stronie internetowej www.wso.wroc.pl: Możliwość uświetnienia tak prestiżowego wydarzenia była dla zespołu ogromnym zaszczytem.
Jako bardzo udany mogą zaliczyć swój występ na Spotkaniu chórzyści Chóru La Tredici Cantante z Gimnazjum Nr 13 we Wrocławiu. Ich dyrygentka Wanda Merwińska od 2001 roku stara się angażować uczniów mających zdolności muzyczne i wokalne do rozwijania swoich pasji. Krótki pobyt młodzieży w gimnazjum powoduje znaczną rotację chórzystów, ale mimo to, prowadzącej chór udało się osiągnąć niemal profesjonalny poziom artystyczny wykonania czterech kolęd: Nad Betlejem w ciemną noc, Szczedryk, Złota Jerozolima i Jezusa narodzonego.
W nowym składzie i z ciekawym repertuarem zobaczyliśmy na koncercie Kameralny Chór Stichos przy Katedrze Prawosławnej we Wrocławiu, którym dyrygowała Anna Andrianow. Subtelne wykonanie kolęd: Skinija złataja, Po wsiomu switu, Oj, Maluśki i Wstawajte bardzo się wszystkim podobało, co nagrodzono burzliwymi oklaskami. Niejako w prezencie otrzymaliśmy znaną kolędę Dobryj weczyr Tobi, który Chór Stichos zaśpiewał razem z Chórem Duchowieństwa Dekanatu Zielonogórskiego i Lubińskiego Diecezji Wrocławsko-Szczecińskiej z dyrygentem Danielem Gałczykiem, Chór wykonał piękne kolędy łemkowskie i polskie, które zachwyciły nawet koneserów tej muzyki. Z bardzo dużym aplauzem goście Spotkania przyjęli również występ Chóru Gaudium Uniwersytetu Wrocławskiego kierowanego przez Alana Urbanka, przy „wzmocnieniu” chórzystami z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Kolędy w ich wykonaniu były wspaniale wykonane i pozwoliły gościom zebranym w Auli zapomnieć o trudach długiego siedzenia na wyjątkowo niewygodnych ławkach, pamiętających… cesarza Leopolda I.
Cóż, w poprzednich latach organizatorzy ogłaszali przerwę w Koncercie podczas której serwowano wszystkim gościom szampana i słodkości. W tym roku przerwy niestety nie było… Tych, którzy mogli już odczuwać trudy koncertu „postawił na nogi” Maestro Stanisław M. Rybarczyk swoją ulubioną wiązanką „kolęd żydowskich”. To także stało się tradycją, że Ekumeniczne Spotkania Noworoczne kończy występ Chóru Synagogi pod Białym Bocianem. Żywiołowość dyrygenta w połączeniu z wyjątkowym profesjonalizmem chórzystów to mieszanka, którą wszyscy zapamiętają na długo. Jak długo? Mam nadzieję, że do kolejnych Spotkań Noworocznych już w 2017 roku. To przecież już niebawem, za rok. Juliański oczywiście!
opracował Andrzej Michaluk
zdjęcia Nikodem Mazur
