Wajeszew – Bereszit (Księga Rodzaju) 37:1-40:23
„Wajeszew” – i zamieszkał – Jaakow w ziemi Kanaan. W istocie ten fragment Biblii mówi o Jehudzie, jednym z dwunastu synów Jaakowa. Jedenastu braci jest wściekłych na swego brata Josefa: to Josef ma sny, w których jest najważniejszy, to Josef dostaje najpiękniejsze ciuchy od ojca, to Josefa ojciec wysyła, by szpiegował na pustyni. Nic dziwnego, że gdy Josef znajduje braci na pustyni, ci chcą go zabić. Jehuda ratuje życie brata, nakłaniając braci do sprzedania Josefa kupcom, a nie zabijania go. Oto, do czego może prowadzić faworyzowane jednych dzieci kosztem innych w rodzinie.
Ta prosta historia przerwana jest wtrąceniem „z innej bajki”. Tamar, synowa Jehudy, po śmierci kolejnego męża, podstępem podrywa teścia i z tego związku rodzą się bliźniaki: Perec i Zerach. W Księdze Rut czytamy:
„A oto potomkowie Peresa. Peres był ojcem Chesrona. Chesron był ojcem Rama, Ram był ojcem Amminadaba. Amminadab był ojcem Nachszona, Nachszon był ojcem Szalmona. Szalmon był ojcem Booza, Booz był ojcem Obeda. Obed był ojcem Jessego, a Jesse był ojcem Dawida” (tłumaczenie za Biblią Tysiąclecia).
Stąd Salomon jest prawnukiem Pereca w dwunastym pokoleniu. Nie mogę wdawać się w niuanse teologii chrześcijańskiej, ale wiem, że w tradycji chrześcijańskiej wnukiem Dawida w 49. pokoleniu jest Józef, ojciec najważniejszej postaci chrześcijaństwa.
Ten fragment jest pełen imion wiele znaczących dla nas, Żydów, a także chrześcijan. My, Żydzi, jesteśmy synami Israela (Jaakowa), wyznawcami religii nazwanej judaizmem, od imienia Juda (Jehuda). Słowo „Żyd” także pochodzi od imienia „Jehuda” (o tym niżej).
Niezależnie od rozważań nad fragmentem Tory czytanym w Synagogach w tym tygodniu, przywoływaniem naszych praojców, wszyscy jesteśmy Dziećmi Jednego Boga.
PS Pozornie wydaje się, że wyraz „Żyd” ma niewiele wspólnego z biblijnym Judą. Po hebrajsku nazwani jesteśmy „Jehudim”. Jak podaje pl.wiktionary.org:
„Prasłowiańska (późna) forma *židъ, *židovinъ przejęta od romańskojęzycznych ludów Bałkanów (lub jak przypuszczał Aleksander Brückner: z weneckiego?): od giudeo [transkrypcja: dżudeo], to natomiast od łacińskiego judaeus „Judejczyk”. Zachowało się w zasadzie tylko w językach zachodniosłowiańskich, polskie Żyd, czeskie i słowackie, Žid, dolnołużyckie Žyd, wyjątkowo słoweńskie Žid, rzadkie białoruskie Жыд; oraz zapożyczone z języków słowiańskich węgierskie Zsidó [transkrypcja: żidou], ale już chorwackie Jevrejin, serbskie Јеврејин, bułgarskie Евреин, białoruskie (częstsze) Яўрэй/Габрэй, ukraińskie Єврей, rosyjskie Еврей, macedońskie Евреин za pośrednictwem bizantyjskim, od greckiego Eβραiος [hebrajos’]”